ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΣΤΟ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ-ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2014

1. Καταλυτικός ο κλάδος του φαρμάκου στην οικονομία

          Αυτό επεσήμανε κατά την ομιλία του στο 25^ο Συνέδριο του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου ο αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ και διευθύνων σύμβουλος της AbbVie, Άκης Αποστολίδης στις αρχές Δεκέμβρη 2014.

          Ο αντιπρόεδρος υπογράμμισε ότι η Φαρμακευτική Βιομηχανία είναι ένας κλάδος που εμπίπτει και είναι σε πλήρη αντιστοιχία με τις απαιτήσεις, τις προϋποθέσεις και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, σε σχέση με την επόμενη Προγραμματική Περίοδο (2014-2020). 

          Για το λόγο αυτό, διεκδικεί δεσπόζουσα θέση στο επόμενο ΕΣΠΑ κι έχει συμπεριληφθεί στις μελέτες Έξυπνης Εξειδίκευσης (Smart Specialization) ως ένας από τους κλάδους, στους οποίους η χώρα μας (ή έστω συγκεκριμένες Περιφέρειες) έχει συγκριτικό πλεονέκτημα.

         Αξίζει να σημειωθεί, όπως είπε ο αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ, ότι συνολικά η Ευρώπη έχει σχεδιάσει να επενδύσει στο «επιχειρείν» και δη στην καινοτομία, για την τριετία 2015-17, κεφάλαια  της τάξης των 315 δις ευρώ. 

         Η Ελλάδα μπορεί να αποσπάσει μέρος  από ένα «κουμπαρά» 75 δις ευρώ που αφορούν σε μικρομεσαίες εταιρείες. Από αυτό το ποσό θα μοιραστεί σε επιχειρήσεις 4 κλάδων της οικονομίας (περιλαμβανομένων σαφέστατα και των φαρμακευτικών) με στρατηγικό ρόλο για την ανάπτυξη της χώρας, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις του προηγούμενου Υπουργού Ανάπτυξης κ. Χατζηδάκη.

         Παράλληλα, τόνισε ότι ήδη «τρέχει» το πρόγραμμα Horizon 2020, το οποίο για την 7ετία 2014-2020 έχει προγραμματίσει τη χρηματοδότηση με 80 δις ευρώ της καινοτομίας επιχειρήσεων στην ΕΕ, με ειδική μάλιστα προοπτική για το χώρο του φαρμάκου και της βιοτεχνολογίας. 

        Ο αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ υπογράμμισε, ακόμα, σχετικά με τις «επιδόσεις» του κλάδου:

·        Οι εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων κατέχουν την 4η θέση στο σύνολο των εξαγωγών της ελληνικής μεταποίησης. Μάλιστα, με βάση τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2014, το φάρμακο είναι το νούμερο 1 εξαγώγιμο βιομηχανικό προϊόν!

·        Η άμεση επίδραση του κλάδου στο ΑΕΠ υπολογίζεται στα €1,52 δις, ενώ, αν συνυπολογιστούν και οι έμμεσες επιδράσεις καθώς και η συμβολή της αύξησης στην κατανάλωση, το συνολικό ποσό ανέρχεται στα €7,55 δις (ήτοι, περίπου το 4% του Ελληνικού  ΑΕΠ). 

·        Ο κλάδος του Φαρμάκου - Καλλυντικού είναι ένας από τους πιο «δυναμικούς» και κερδοφόρους της ελληνικής βιομηχανίας. Οι επιχειρηματικοί όμιλοι χτυπήθηκαν λιγότερο από την κρίση, γρήγορα εμφάνισαν σημάδια σταθεροποίησης και ανάκαμψης, ενώ τα τελευταία στοιχεία δείχνουν άνοδο στην παραγωγή, στις πωλήσεις και τις εξαγωγές. Σύμφωνα με το Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας, «η ύφεση της ελληνικής οικονομίας επηρέασε σχεδόν το σύνολο της μεταποίησης, με το δείκτη να διαμορφώνεται το 2013 σχεδόν κατά 30% χαμηλότερα έναντι του 2005. Αντίθετα, ο υποκλάδος της μεταποίησης που αφορά στην παραγωγή φαρμάκων κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο, παρά τον περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής. Έτσι, ο δείκτης κατέγραφε ανοδική πορεία μέχρι το 2010, σε αντίθεση με πολλούς άλλους κλάδους που συρρικνώνονταν, ενώ η σχετικά μικρή κάμψη της περιόδου 2011 - 2012 υπερκαλύφθηκε το 2013, με το δείκτη να διαμορφώνεται στις 164,4 μονάδες».

2. Ελληνικές εταιρίες

·        Την 4η θέση, ανάμεσα στις 30 μεγαλύτερες ελληνικές εταιρίες από πλευράς κύκλου εργασιών (πωλήσεις) το 2013, κατέχει η Βιανέξ, με τη Pharmaten να βρίσκεται στην 9^η θέση. Αξίζει  εδώ να σημειωθεί, μέχρι την προηγούμενη  τριετία, στην 1^η δεκάδα των μεγαλύτερων εταιριών βρίσκονταν μόνο πολυεθνικές εταιρίες. Η Pharmathen αναδείχθηκε πέρσι πρώτη ελληνική επιχείρηση σε επενδύσεις έρευνας στην Ελλάδα στην κατάταξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Στο πλαίσιο της ίδιας κατάταξης, η εταιρία κατέκτησε την 42η θέση, βάσει των επενδύσεων σε Έρευνα, ανάμεσα στις 4.500 φαρμακευτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ε.Ε., βελτιώνοντας τη θέση της μεταξύ των 50  πρώτων εταιριών, ενώ ταυτόχρονα, κατέλαβε την 370^η θέση ανάμεσα στις 1.000 μεγαλύτερες ερευνητικές εταιρείες της Ε.Ε. Τις ανωτέρω διακρίσεις έλαβε η Pharmathen για το 2014, καταλαμβάνοντας υψηλότερες θέσεις στον κατάλογο των εταιρειών που επενδύουν στην Έρευνα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικότερα, κατέχει φέτος την 42η θέση ανάμεσα σε 4.500 φαρμακευτικές επιχειρήσεις (46^η θέση το 2013), ενώ ανήλθε 65 θέσεις σε σχέση με το 2013, καταλαμβάνοντας την 370^η θέση ανάμεσα στις 1.000 μεγαλύτερες ερευνητικές εταιρείες της Ε.Ε. ανεξαρτήτως κλάδου (435^η θέση το 2013). Διαθέτει τρία υπερσύγχρονα ερευνητικά εργαστήρια και δύο βιομηχανικές μονάδες και καλύπτει στη δραστηριοποίησή της όλο το φάσμα, από την ανάπτυξη, έως τη διάθεση φαρμακευτικών προϊόντων, απασχολώντας πάνω από 980 άτομα. Η εταιρεία πρόσφατα ίδρυσε γραφεία στην Ιορδανία και στην Αυστραλία και απέκτησε μόνιμη αντιπροσώπευση στη Ν. Αμερική, ενώ τα προϊόντα της είναι εγκεκριμένα σε όλες τις αγορές της Ε.Ε. και τα δικαιώματα διανομής τους εκχωρούνται στις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες παγκόσμια.

·        Διάκριση για την επιχειρηματική πορεία της και το μοντέλο ανάπτυξής της, απέσπασε η φαρμακοβιομηχανία DEMO, στην Ετήσια Συνάντηση Επιχειρηματικής Αριστείας «Salus Index 2014» για τον τομέα Υγεία – Φάρμακο - Ομορφιά. Η επιτυχία αυτή αποτελεί μια ακόμα δικαίωση για την DEMO, που την τελευταία τετραετία παρουσιάζει εντυπωσιακή αύξηση της κερδοφορίας της κατά 40% και ετήσιο τζίρο της τάξης των €105 εκ. Έχει ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης άνω του 22%, τα τελευταία 8 χρόνια και προσωπικό που ξεπερνάει τα 630 άτομα. Το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθεί η εταιρεία βασίζεται στην επένδυση, στις υποδομές και στις εγκαταστάσεις της, οι οποίες είναι οι μεγαλύτερες στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η DEMO δίνει προτεραιότητα στην εξωστρέφεια, με περίπου το 80% της παραγωγής να εξάγεται σε πάνω από 50 χώρες, σε Ευρώπη, Ασία, Μέση Ανατολή, Αφρική και Ωκεανία, όπου κατέχει σημαντικά μερίδια αγοράς. Η εταιρεία, βέβαια, είναι ηγέτιδα και στην ελληνική αγορά, καθώς κατέχει την 1^η θέση σε νοσοκομειακές πωλήσεις στην Ελλάδα. Οι τρεις παραγωγικές μονάδες της DEMO με έκταση 45.000m², σε συνδυασμό με τις υψηλής τεχνολογίας αποθηκευτικές εγκαταστάσεις της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, επιτρέπουν στην εταιρεία να προσφέρει τις δικές της υπηρεσίες εφοδιασμού (logistics) σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας. 

·        Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), οι ελληνικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις υλοποιούν προγράμματα σημαντικών επενδύσεων στους τομείς του ποιοτικού ελέγχου και της διασφάλισης της παραγωγικής διαδικασίας, με αποτέλεσμα να μην εμφανίζει καμία υστέρηση έναντι του διεθνούς ανταγωνισμού. Απασχολούν περισσότερους από 15.000 εργαζόμενους σε θέσεις υψηλής εξειδίκευσης. Σε συνεργασία με Πανεπιστήμια έχουν καταθέσει πάνω από 80 ερευνητικά προγράμματα, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος πλέον της ερευνητικής δραστηριότητας στη χώρα να γίνεται από τις φαρμακοβιομηχανίες.

·        Σε πρόσφατη μελέτη της διεθνούς συμβουλευτικής εταιρίας Mc Kinsey σχετικά με το αναπτυξιακό πρότυπο της Ελλάδας για την επόμενη δεκαετία, ο κλάδος της παραγωγής φαρμάκου αξιολογείται ως «αναδυόμενος αστέρας», δηλαδή ένας τομέας που μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στο νέο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης της χώρας. Μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) δείχνει πως η συμβολή του κλάδου στην εγχώρια μεταποιητική δραστηριότητα ακολούθησε ανοδική πορεία την προηγούμενη δεκαετία φτάνοντας το 10% της συνολικής μεταποιητικής παραγωγής το 2010. Η αναλογία αυτή είναι η τρίτη υψηλότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση έπειτα από εκείνη της Σλοβενίας και της Δανίας. Τα φάρμακα αποτελούν το 4% των συνολικών εξαγωγών της Ελλάδας. Στην πρώτη θέση βρίσκονται τα πετρελαιοειδή (39%), στη δεύτερη τα τρόφιμα (15%), στην τρίτη τα μέταλλα (8%) και στην τέταρτη τα μηχανήματα (7%). Η σύγχρονη ελληνική φαρμακοβιομηχανία αναπτύσσει και παράγει, κυρίως γενόσημα φάρμακα με εμπορική ονομασία (branded generics) και πραγματοποιεί σημαντικές εξαγωγές σε περισσότερες από 60 χώρες του κόσμου.

3. Έρευνα της Direction Business Reports για τις 130 μεγαλύτερες φαρμακευτικές επιχειρήσεις (Οκτώβρης 2014),

·        Ο αριθμός συγκέντρωσης της συνολικής αγοράς των φαρμακευτικών για το 2013 είναι ιδιαίτερα υψηλός, καθώς οι 20 μεγαλύτερες επιχειρήσεις καλύπτουν ποσοστό της τάξης του 64% και πραγματοποιούν πωλήσεις 3,36 δις ευρώ για το 2013. Παρ’ όλα αυτά, και για τις συγκεκριμένες εταιρείες, το επιχειρηματικό περιβάλλον παρουσιάζει δυσκολίες, καθώς εμφανίζουν μείωση των πωλήσεών τους κατά 5% σε σχέση με το 2012.

·        Οι 130 μεγαλύτερες φαρμακευτικές επιχειρήσεις εμφάνισαν συνολικά κέρδη προ φόρων 276,4 εκ. ευρώ για το 2013, αυξημένα κατά 4,83% μετά τη χρονιά ανάκαμψης που ήταν το 2012. Αξίζει να σημειωθεί, όσον αφορά την κερδοφορία, ότι μετά τη σημαντική επιβάρυνση από το PSI οι εταιρείες σταδιακά απομείωσαν τις προβλέψεις και έτσι δεν επιβαρύνεται η χρηματοοικονομική εικόνα. Για το 2013, από το σύνολο των 130 φαρμακευτικών εταιρειών, 106 παρουσίασαν κέρδη προ φόρων (81,54%), ενώ 24 (18,46%) εμφάνισαν ζημιές προ φόρων.

4. Ελληνική φαρμακοβιομηχανία

         Στις 18/11/2014 πραγματοποιήθηκε στο BADMINTON η εκδήλωση της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), με τίτλο «Ελληνικό φάρμακο, η λύση για την υγεία, την κοινωνία, την ανάπτυξη». Σε αυτήν την εκδήλωση, οι εγχώριοι φαρμακοβιομήχανοι παρουσίασαν «ένα κοινωνικό συμβόλαιο, που θα δεσμεύει την Ελληνική Φαρμακοβιομηχανία σε συγκεκριμένες ενέργειες και δράσεις κοινωνικού, οικονομικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα με την προϋπόθεση ότι θα προχωρήσουν άμεσα οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στο χώρο του φαρμάκου».

        Τα αιτήματά τους είναι ξεκάθαρα και κοστολογημένα: Να καλύψουν το 70% των φαρμάκων στην αγορά και το 50% στα δημόσια νοσοκομεία, να τιμολογηθούν τα σκευάσματά τους επαρκώς, να καταργηθούν τα λεγόμενα «rebate» και «clawback».

        Οι «πατριώτες» φαρμακοβιομήχανοι έστειλαν για άλλη μια φορά το μήνυμα για στήριξη των επιχειρήσεών τους σε πολλούς αποδέκτες: Στην κυβέρνηση, που παραβρέθηκε στην εκδήλωση διά του υπουργού Υγείας. Στα πολιτικά κόμματα ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ, ΑΝΕΛ που έστειλαν εκεί τους εκπροσώπους τους. Στους 2.500 εργαζόμενους, που υποχρεώθηκαν να παραβρεθούν στην εκδήλωση, ως μέρος της εργασίας τους και να χειροκροτούν τους εργοδότες τους υπό το άγρυπνο βλέμμα των προϊσταμένων.

       Ειδικά σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους, είναι πάγια τακτική των επιχειρηματιών - όχι μόνο στο Φάρμακο - να προσπαθούν να τους πείσουν ότι τα συμφέροντά τους ταυτίζονται με αυτά των εργοδοτών τους. Έχουν επεξεργασμένο σχέδιο παρέμβασης στη συνείδηση των εργαζομένων, προκειμένου να τους βάλουν κάτω από τη σημαία των εργοδοτικών αιτημάτων, να τους κάνουν μέρος των ανταγωνισμών που ξεσπούν μεταξύ τμημάτων της πλουτοκρατίας. Να τους χρησιμοποιούν ως μοχλό πίεσης στην κατεύθυνση της ικανοποίησης των απαιτήσεών τους, της απόσπασης περισσότερων προνομίων.

       Αυτό το σχέδιο επεκτείνεται και στα ευρύτερα λαϊκά στρώματα με πρωτοβουλίες, φιλανθρωπίες και άλλες παρεμβάσεις, που καλλιεργούν την πλαστή εικόνα ότι με ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους μπορούν να επιλυθούν κοινωνικά προβλήματα, όπως αυτό της ανεργίας, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κ.ο.κ. Λένε δηλαδή ότι αυτοί που δημιουργούν τα προβλήματα για το λαό, είναι οι μόνοι που μπορούν να τα λύσουν!

      Σε αυτό το πνεύμα, ορισμένες τοποθετήσεις των ντόπιων φαρμακοβιομηχάνων στο BADMINTON ήταν αποκαλυπτικές: «Το δίπολο εργοδότης - εργαζόμενος έχει γίνει πλέον ελληνική επιχείρηση - ξένα λόμπι...», είπε ανάμεσα στα άλλα ο Δ. Δέμος (DEMO), ενώ ο Δ. Γιαννακόπουλος (ΒΙΑΝΕΞ) «σάλπισε» αλλαγή στην κυβερνητική διαχείριση, λέγοντας: «Δεν συμβαδίζουν    οι αξίες  και οι  στόχοι  μας με  αυτούς της σημερινής κυβέρνησης που οδηγεί τους πολίτες στην εξαθλίωση. Έρχεται, όμως, η ώρα της αλλαγής...».

     Το παζλ συμπληρώθηκε με τις τοποθετήσεις του υπουργού Υγείας και του εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ, Γ. Μπασκόζου, υπεύθυνου για την Υγεία από την ΠΓ, που παραβρέθηκε μαζί με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο Π. Κουρουμπλή. Παρά τις επιμέρους διαφωνίες που διατύπωσαν, έδωσαν και οι δύο τα διαπιστευτήριά τους στους φαρμακοβιομήχανους και πρόσφεραν εγγυήσεις για στήριξη των συμφερόντων τους.

      Ο υπουργός Υγείας μίλησε για «ελεύθερη αλλά υπερβολικά ρυθμισμένη αγορά φαρμάκου στην Ελλάδα», για «εναρμόνιση της πολιτικής με τα συμφέροντα της φαρμακοβιομηχανίας», διαβεβαίωσε για την τακτοποίηση των οφειλών του Δημοσίου προς τους φαρμακοβιομήχανους, ενώ δεσμεύτηκε πως στόχος της κυβέρνησης είναι η κατάργηση του clawback.

     Ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για στήριξη της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας, με όρους φορολογικής ισότητας, για αναβάθμιση του ρόλου του ΕΟΦ, εξέφρασε ευχές για τη διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, όπως και για ικανοποίηση των αναγκών στη φαρμακευτική περίθαλψη. Όπως προκύπτει από την ομιλία του, ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταργήσει ως δια μαγείας τους νόμους της καπιταλιστικής οικονομίας και θα ικανοποιήσει τη δίψα των φαρμακοβιομηχάνων για μεγαλύτερη κερδοφορία, ταυτόχρονα με τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων του κλάδου και τις ανάγκες του λαού στη φαρμακευτική περίθαλψη!

     Αξίζει να αναφέρουμε ότι φαρμακοβιομήχανοι - κυβέρνηση - ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή όλοι όσοι πήραν το λόγο, εξέφρασαν για άλλη μια φορά τη συμφωνία τους με τα λεγόμενα «θεραπευτικά πρωτόκολλα». Ειδικά ο ΣΥΡΙΖΑ, από τη μια μιλά για ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών και από την άλλη συμφωνεί εξαρχής με τους περιορισμούς που θέτουν τα λεγόμενα «θεραπευτικά πρωτόκολλα».

      Με αυτά και με τα άλλα, η εικόνα που διαμορφώθηκε τελικά στο BADMINTON ήταν η εξής: Οι ντόπιοι φαρμακοβιομήχανοι απαιτούσαν να στηριχτούν τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους, για να θωρακίσουν την κερδοφορία τους και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του ανταγωνισμού που οξύνεται μεταξύ των κεφαλαίων, ελληνικών και πολυεθνικών, στο Φάρμακο. Πρόσφατα μάλιστα, διατύπωσαν ένα ακόμα αίτημα: Να παράγονται όλα τα γενόσημα που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά σε εργοστάσια εντός της χώρας. Κυβέρνηση και ΣΥΡΙΖΑ, από την πλευρά τους, έδωσαν εξετάσεις για το ποιος θα εξυπηρετήσει καλύτερα αυτά τα επιχειρηματικά συμφέροντα.

       Και δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό. Οι συνδικαλιστικές δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ στον κλάδο του φαρμάκου έχουν επιδοθεί στον «αγώνα» στήριξης της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας εδώ και καιρό. Μαζί με την ΠΑΣΚΕ και τη ΔΑΚΕ και με την παρουσία βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, οργάνωσαν πριν από δύο χρόνια, συνδιάσκεψη με αυτό το θέμα. Τις απαιτήσεις της εργοδοσίας προσπαθούν να τις «μπολιάσουν» στο κίνημα των εργαζομένων, να υιοθετηθούν από τους εργαζόμενους ως αιτήματα πάλης οι αξιώσεις των αφεντικών! Τους σπρώχνουν δηλαδή, σε πάλη κάτω από ξένες σημαίες.

       Η λογική της διαχείρισης και της συνεργασίας με τους φαρμακοβιομήχανους, που σπέρνουν αυτές οι δυνάμεις στο κίνημα, αναδεικνύεται περίλαμπρα και στον τρόπο που μεθόδευσαν τις εξελίξεις στο Επικουρικό Ταμείο του κλάδου. Με τη στήριξη των φαρμακοβιομηχάνων, που χρηματοδότησαν την αντίστοιχη αναλογιστική μελέτη, το μετέτρεψαν σε επαγγελματικό - ΝΠΙΔ, εφαρμόζοντας πιστά τον αντιασφαλιστικό εφαρμοστικό νόμο του 2^ου μνημονίου.

       Η γνώμη των εργαζομένων - ασφαλισμένων τους περίσσευε, δεν τη ζήτησαν ποτέ. Ίσα - ίσα, παρέκαμψαν όλες τις συλλογικές διαδικασίες και τις αντίθετες με αυτή την εξέλιξη αποφάσεις των εργαζομένων. Τους έφταναν η αγαστή συνεργασία τους με την Κυβέρνηση και το Υπουργείο Εργασίας και η εργοδοτική στήριξη.

      Στους εργοδότες κατέφυγαν και στις εκλογές για την ανάδειξη ΔΣ στο Επαγγελματικό Ταμείο, προκειμένου να «πείσουν» τους εργαζόμενους - ασφαλισμένους να συμμετάσχουν σε μια διαδικασία που ποτέ δεν επέλεξαν. Οι ίδιοι οι εργοδότες «καλούσαν» τον κόσμο να ψηφίσει και μέσα από τα γραφεία προσωπικού διανέμονταν τα ψηφοδέλτια.

(Από άρθρο της προέδρου της ΟΕΦΣΕΕ, Γιώτας Ταβουλάρη, που δημοσιεύτηκε στο «Ρ» 8/1/2015).

5. Η κατάσταση των εργαζομένων στον κλάδο.

          Ας πάμε όμως, στο διά ταύτα των αποτελεσμάτων που είχε όλα αυτά τα χρόνια η πολιτική στήριξης των επιχειρήσεων, αφενός για τους εργαζόμενους του κλάδου και αφετέρου για το λαό που χρειάζεται το φάρμακο: Οι εργαζόμενοι του κλάδου μετράνε απώλειες, τη μια μετά την άλλη. Απώλειες από το Επαγγελματικό Ταμείο, που «έκοψε» παροχές (όπως κατασκηνώσεις και χαμηλότοκα δάνεια) και μείωσε τις συντάξεις. Απώλειες από την άρνηση των φαρμακοβιομηχάνων να υπογράψουν την κλαδική ΣΣΕ. Εδώ, ντόπιοι και ξένοι επιχειρηματίες, «πατριώτες» και πολυεθνικές («λόμπι», κατά τον Δ. Δέμο) έχουν ενιαία στάση, που εκφράζεται από το ΣΦΕΕ, όπου όλοι συντονίζονται. Στην καλύτερη περίπτωση, οι μισθοί και τα μεροκάματα των εργαζομένων βρίσκονται στα επίπεδα του 2009, βάσει της τελευταίας υπογεγραμμένης ΣΣΕ.

Από κει και πέρα, ντόπιες και πολυεθνικές επιχειρήσεις εξαπολύουν την επίθεση των ατομικών συμβάσεων με μειώσεις μισθών και των αναδιαρθρώσεων, με απολύσεις εργαζομένων. Τα παραδείγματα είναι πολλά: ΦΑΜΑΡ, ΚΛΕΒΑ, ΚΑΝΑ, ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ - ΛΙΛΛΥ, ΓΚΛΑΞΟ, ΣΑΝΤΟΖ και ο κατάλογος δεν έχει τέλος.

         Παρά τους ανταγωνισμούς τους, οι επιχειρηματίες του φαρμάκου βρίσκονται σε πλήρη συμφωνία, όταν αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους και τα δικαιώματά τους. Όπως ξεχνούν και το διαχωρισμό «ελληνική» - πολυεθνική επιχείρηση, όταν «κλείνουν» μεταξύ τους συνεργασίες που προάγουν τα συμφέροντα και τα κέρδη τους (βλ. ΒΙΑΝΕΞ - ΛΙΛΛΥ, ΦΑΜΑΡ - ΓΚΛΑΞΟ, ΦΑΡΜΑΤΕΝ - ΝΟΒΑΡΤΙΣ).

         Όσο για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών στο φάρμακο, η θέση των βιομηχάνων, άρα και των φαρμακοβιομηχάνων, όπως διατυπώνεται μέσω του ΣΕΒ, είναι σαφής: Μείωση του λεγόμενου «μη μισθολογικού κόστους», δημοσιονομική πειθαρχία, επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στο Ασφαλιστικό, με ενίσχυση της επαγγελματικής και ιδιωτικής Ασφάλισης. Με απλά λόγια, αντιασφαλιστική επιδρομή και ισοπέδωση της Κοινωνικής Ασφάλισης και φυσικά περικοπές στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του λαού.

          Η πείρα, επομένως, των εργαζομένων στο Φάρμακο και συνολικά του λαού, αλλά και η ξεκάθαρη τοποθέτηση της μεγαλοεργοδοσίας κάνουν φτερό στον άνεμο τις αυταπάτες που σκορπάει ο ΣΥΡΙΖΑ. Επιβεβαιώνεται ότι είναι ασυμβίβαστα τα συμφέροντα της εργοδοσίας και των εργαζομένων, ότι είναι ασυμβίβαστη η επιχειρηματικότητα με την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

         Από αυτή τη σκοπιά, η θέση του ΣΥΡΙΖΑ για το φάρμακο και τη φαρμακοβιομηχανία, αλλά και η πρακτική των δυνάμεών του στο συνδικαλιστικό κίνημα του κλάδου είναι στοιχεία ενδεικτικά για το ποια «αλλαγή» ευαγγελίζεται, αν κυβερνήσει και για το αν η διαχείριση που υπόσχεται έχει κάποια σχέση με τα συμφέροντα του εργαζόμενου και βιοπαλαιστή. Οι εργαζόμενοι πρέπει να προβληματιστούν σοβαρά από το γεγονός ότι οι ίδιοι οι φαρμακοβιομήχανοι και άλλα τμήματα του κεφαλαίου προσδοκούν αυτή την αλλαγή και τη διατυμπανίζουν μάλιστα δημόσια.

(από το ίδιο άρθρο)

         Παράλληλα, τα τελευταία δύο χρόνια καταγράφεται τάση αύξησης των εργολαβικών συνεργείων στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Σε ορισμένες από αυτές, το ποσοστό των ενοικιαζόμενων πάει να ξεπεράσει αυτό των μόνιμων. Οι ατομικές συμβάσεις δίνουν και παίρνουν, ενώ όλο και περισσότεροι νέοι επιστήμονες απασχολούνται με voucher ή μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης από πανεπιστήμια για λίγους μήνες με 300 - 400 ευρώ μισθό.

         Οι φαρμακαποθήκες προσπαθούν να «σπάσουν» το ωράριο, 8ωρο - 5ήμερο (Δευτέρα έως Παρασκευή), όπως κατοχυρώνεται και στην κλαδική ΣΣΕ, έχοντας εξασφαλίσει τις αποφάσεις δημάρχων της Αττικής. Πάνε να καθιερώσουν το Σάββατο ως εργάσιμη μέρα, ενώ σήμερα θεωρείται αργία και πληρώνεται υπερωριακά.

         Ασυδοσία επικρατεί και στα φαρμακεία, ιδιαίτερα μετά την απελευθέρωση του ωραρίου: Ατομικές συμβάσεις με μισθούς ακόμη και 400 ευρώ, δουλειά από το πρωί έως το βράδυ, χωρίς να πληρώνονται, χωρίς ωράριο και       υπερωρίες.

6. Κλάδος καλλυντικού

         Στο κομμάτι αυτό υπάρχει μεγάλη άνοδος, κύρια λόγω εξαγωγών. Αναφέρουμε ορισμένα παραδείγματα:

·        Αυξημένη λειτουργική κερδοφορία και ενίσχυση πωλήσεων 28% - διπλασιάζοντας τις πωλήσεις στο εξωτερικό - εμφάνισε ο όμιλος ΚΟΡΡΕ. Με σημαντικό ρυθμό ανάπτυξης στις πωλήσεις και στη λειτουργική κερδοφορία καθώς και με σταθερά θετικές λειτουργικές ταμειακές ροές, έκλεισε το εννεάμηνο του 2014 για τον όμιλο ΚΟΡΡΕ. Συγκεκριμένα, οι πωλήσεις του Ομίλου ενισχύθηκαν κατά 28% το εννεάμηνο του 2014, στα 39,4 εκ. ευρώ από 30,9 εκ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2013, αποτέλεσμα της πολύ θετικής πορείας όλων των αγορών δραστηριότητας. Πρωταγωνιστής στην ανάπτυξη των πωλήσεων ήταν το εξωτερικό με 95% αύξηση, αποτέλεσμα της θετικής πορείας της δραστηριότητας του ομίλου στην Αμερική αλλά και της ενισχυμένης απόδοσης συνολικά των αγορών ενδιαφέροντος στην Ευρώπη. Παράλληλα, ανάπτυξη της τάξεως του 5% παρουσίασαν και οι πωλήσεις στην Ελλάδα, αποτυπώνοντας τα θετικά αποτελέσματα του πλάνου επικοινωνίας και προώθησης της μάρκας στα κανάλια. Τα αναπροσαρμοσμένα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA), εάν αφαιρεθεί η επίπτωση εκτάκτου κόστους αναδιοργάνωσης, ανήλθαν στα 7,6 εκ. ευρώ το εννεάμηνο του 2014 από 6,3 εκ. ευρώ το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2013, αυξημένα κατά 21%, εξαιτίας της αύξησης των πωλήσεων και της θετικής πορείας της συνολικής δραστηριότητας του ομίλου. Επιπλέον, ο όμιλος προχώρησε σε στρατηγική συμφωνία με την AVON για την παραγωγή και διανομή των προϊόντων ΚΟΡΡΕ στη Λατινική Αμερική, δίνοντας τη δυνατότητα στον όμιλο να προσεγγίσει ένα ευρύ καταναλωτικό κοινό που υιοθετεί τις αξίες και τη φιλοσοφία της μάρκας.

·        Αυξημένες κατά 6% στα 182,15 εκ. ευρώ ήταν οι πωλήσεις του ομίλου ΣΑΡΑΝΤΗ στο εννεάμηνο του 2014, χάρη στη βελτίωση των επιδόσεών του στο τρίτο τρίμηνο του έτους. Τα καθαρά κέρδη υποχώρησαν σε 9,83 εκ. ευρώ από 10,81 εκ. ευρώ πέρυσι, έχοντας επιβαρυνθεί με επιπλέον αναβαλλόμενο φόρο ύψους περίπου 0,75 εκ. ευρώ, λόγω της πρόσφατης εξαγοράς της τσεχικής εταιρείας καλλυντικών σημάτων Astrid TM. Την 7^η Οκτωβρίου 2014 ο όμιλος ΣΑΡΑΝΤΗ συμφώνησε την εξαγορά από την Procter & Gamble της δραστηριότητας του NOXZEMA στην Ελλάδα. Η εξαγορά αυτή, που είναι στα πλαίσια της αναπτυξιακής στρατηγικής του ομίλου, ενδυναμώνει περαιτέρω το προϊοντικό χαρτοφυλάκιο του ομίλου και ισχυροποιεί τη θέση του ως ηγετική εταιρεία καταναλωτικών προϊόντων.

7. Κοινή προώθηση φαρμάκων

          Novartis και Pharmathen σε συμφωνία συμπροώθησης προϊόντων για ΧΑΠ: Η συνεργασία της Novartis με την Pharmathen, αναμένεται να οδηγήσει και να ενισχύσει τα νέα λανσαρίσματα της εταιρείας στο χώρο της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας.

          Στρατηγική συνεργασία για την συμπροώθηση (co-marketing) στην ελληνική αγορά δύο καινοτόμων φαρμακευτικών προϊόντων για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ανακοίνωσαν οι φαρμακευτικές εταιρίες Novartis και Pharmathen.

          Η αγορά των αναπνευστικών προϊόντων είναι ιδιαιτέρως ανταγωνιστική και η διατήρηση της ηγετικής θέσης απαιτεί την προσφορά αποτελεσματικών και καινοτόμων θεραπειών στους ασθενείς, στοχεύοντας στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

          Με αφορμή τη σύναψη της σημαντικής αυτής συμφωνίας, ο πρόεδρος της Pharmathen Β. Κάτσος δήλωσε: «Η αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας συνεχίζεται. Η Pharmathen εξακολουθεί να επενδύει στη διαφοροποίηση και να διευρύνει τις θεραπευτικές επιλογές που περιλαμβάνονται στο καινοτόμο portfolio της. Με την προσθήκη “high end” θεραπειών και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, διευρύνουμε τις ήδη ισχυρές βάσεις που διαθέτουμε ως μία ελληνική και ταυτόχρονα πολυεθνική εταιρεία, προσφέροντας ακόμη περισσότερες θεραπείες υψηλής αξίας στην ιατρική κοινότητα. Το ότι μας εμπιστεύεται ως συνεργάτη της η Novartis, μία παγκόσμια ηγέτιδα φαρμακευτική εταιρεία, ενισχύει τον επιχειρησιακό μας σκοπό, να είναι η Pharmathen ένας αξιόπιστος επιχειρηματικός εταίρος στην Ελλάδα και διεθνώς».

           Η ΧΑΠ έχει τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό φορτίο, προκαλώντας μείωση της παραγωγικότητας και αύξηση του βαθμού ανικανότητας. Έως το 2030, θα είναι παγκοσμίως η Τρίτη    αιτία     θανάτου.

8. Θεματολογία σχετικά με τη σχέση φαρμάκου και υγείας στη χώρα μας

·        Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο βρίσκεται μια εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών, καθώς η 18η Νοέμβρη έχει καθιερωθεί ως τέτοια μέρα. Κοινή επισήμανση είναι πως η συνεχόμενη και χωρίς - όπως υποστηρίζεται - τις απαραίτητες ενδείξεις χρήση των αντιβιοτικών, οδηγεί στην κατάργησή τους, καθώς τα μικρόβια γίνονται πια ανθεκτικά στη χορήγησή τους. «Ήρθε πια το τέλος των αντιβιοτικών;» - όπως επρόκειτο «να έρθει το τέλος της Ιστορίας», όπως προειδοποιούσαν βαθυστόχαστοι φιλόσοφοι; Ιδού η άποψη της καθηγήτριας παθολογίας και λοιμώξεων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ελένης Γιαμαρέλου σε Συνέντευξη Τύπου στο Υπουργείο Υγείας (20.11.2014): «Η άποψη ότι έχει φτάσει το τέλος των αντιβιοτικών δεν είναι αλήθεια 100%, με την έννοια ότι σε όποιο βόθρο να πας και να μαζέψεις μύκητες και μικρόβια, εάν βρεθούν ειδικοί βιοχημικοί, χημικοί και μικροβιολόγοι θα μπορέσουν να συνθέσουν πιθανότατα καινούργια αντιβιοτικά. Αλλά αυτό είναι τεράστιο κόστος για μια φαρμακευτική εταιρεία να φτιάξει ένα καινούργιο αντιβιοτικό, το οποίο καινούργιο αντιβιοτικό μέχρι να ελεγχθεί πλήρως και να βγει στο εμπόριο θέλει 15 χρόνια. Και μπορεί στα πέντε χρόνια να αποδειχτεί ότι δεν είναι δραστικό, στα δέκα να αποδειχτεί τοξικό και στα 14 να αποδειχτεί ότι είναι αναποτελεσματικό. Και τι σκέπτεται η φαρμακοβιομηχανία; Αφού δει στο τέλος του χρόνου το budget της, λέει: Αυτά τα λεφτά που μου περισσεύουν τι με συμφέρει να τα κάνω; Να τα επενδύσω σε ένα καινούργιο αντιβιοτικό ή να φτιάξω ένα φάρμακο για τη χοληστερίνη ή την υπέρταση που θα το παίρνει ο άλλος για μια ολόκληρη ζωή; Γι' αυτό ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Κάμερον υποχρέωσε την πολυεθνική Glaxo (GSK) - που είναι αγγλική εταιρεία - να προχωρήσει στην αγορά καινούργιων ουσιών από μικρές εταιρείες, για να προχωρήσουν σε μεγάλες έρευνες. Αυτό έκανε και ο πρόεδρος Ομπάμα και η Γερουσία στις ΗΠΑ. Δηλαδή, υπάρχει μια κινητοποίηση. Επομένως, να πούμε τέλος των αντιβιοτικών για 15 χρόνια, απ' την άποψη ότι για να βγει μια καινούργια δραστική ουσία χρειάζονται 15 χρόνια». Οι διαπιστώσεις και οι επισημάνσεις της καθηγήτριας επιβεβαιώνουν τις θέσεις της ΟΕΦΣΕΕ για το φάρμακο και για την έρευνα, σε σχέση με τις ανάγκες των λαϊκών στρωμάτων: Ότι, δηλαδή, η έρευνα για νέα φάρμακα στις συνθήκες του καπιταλισμού θα εξυπηρετεί πάντα τις επιδιώξεις της εταιρείας για ό,τι συμφέρει αυτή και όχι για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών. Να έχει, μ' άλλα λόγια, κέρδη, τα οποία αν δεν πραγματοποιούνται στο επιθυμητό επίπεδο, τότε η παραγωγή και διακίνηση του απαραίτητου φαρμάκου κρίνεται ασύμφορη. Και προωθείται η συμφέρουσα για την εταιρεία επιλογή που διασφαλίζει την απαραίτητη κερδοφορία.

·        Την υγεία των διαβητικών της χώρας «σαμποτάρει» η δυσμενής οικονομική κατάσταση των τελευταίων ετών και τα μέτρα που επέβαλε, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγαν νοσηλευτές και εκπαιδευτικοί της ΕΠΑΣ Νοσηλευτών του ΓΝ Βόλου. Η ύφεση και η περιστολή των δαπανών στην Υγεία τα τελευταία 2 χρόνια έχουν επιδεινώσει σημαντικά το επίπεδο υγείας και την πρόσβαση των χρονίως πασχόντων σε υγειονομικές υπηρεσίες, σε ποσοστό που αγγίζει το 30%. Τα προβλήματα, όμως, επεκτείνονται και σε βασικούς τομείς για ένα άτομο με σακχαρώδη διαβήτη, αφού, βάση των απαντήσεων των διαβητικών του Βόλου, που συμμετείχαν στην έρευνα, επηρεάζουν ακόμη και την ινσουλινοθεραπεία και τη διατροφή τους! Συγκεκριμένα, καταγράφεται μια επιδείνωση της διατροφής τους, με φθηνά και λιπαρά τρόφιμα. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι πως πολλά παιδιά με διαβήτη τύπου Ι, που χρησιμοποιούν αντλία ινσουλίνης, παρουσίασαν μόλυνση ή κετοξέωση, αποτέλεσμα της δυσκολίας τους να προμηθευτούν επαρκή αναλώσιμα και ινσουλίνες, ενώ κάποιοι ασθενείς με αντλία επέστρεψαν στη θεραπεία με ενέσεις. Επιπλέον, η εναλλαγή στις ινσουλίνες οδηγεί σε απορρύθμιση, συχνό φαινόμενο σε ανασφάλιστους ασθενείς, που αλλάζουν σχήμα, προμηθευόμενοι ινσουλίνες από τα νοσοκομεία ή τα κοινωνικά ιατρεία. Η έρευνα παρουσιάστηκε στο 6^ο Συνέδριο της Εταιρίας Φροντίδας Υγείας και Εκπαίδευσης στο Βόλο.

·        Τον ασκό του Αιόλου άνοιξε η φημολογία με τις σκέψεις της συγκυβέρνησης (28 Νοεμβρίου 2014) να αυξήσει τον κατώτατο συντελεστή ΦΠΑ από το 6,5% στο 8% ή και στο 10%, ώστε να κλείσει η διαπραγμάτευση με την τρόικα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα επιμένει σε αύξηση του ΦΠΑ, προτιμώντας την κατάργηση της έκπτωσης για τα νησιά του Αιγαίου. Από την άλλη, η κυβέρνηση φέρεται να εξετάζει σχέδιο για την αύξηση του υπερμειωμένου συντελεστή 6,5% που ισχύει σήμερα για φάρμακα, βιβλία, εισιτήρια θεάτρου, εφημερίδες και υπηρεσίες ξενοδοχείων. Στο μεταξύ, ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Κωνσταντίνος Λουράντος, σε μία πρώτη δήλωσή του για το θέμα, χαρακτηρίζει εγκληματική ακόμα και τη σκέψη αύξησης του ΦΠΑ στα φάρμακα. «Αύξηση του ΦΠΑ σημαίνει ότι ο ελληνικός λαός μετά από όσα έχει υποστεί θα παραμείνει χωρίς φαρμακευτική περίθαλψη και με τη βούλα κυβέρνησης και δανειστών. Ακόμη και σαν σκέψη πρέπει να απορριφθεί πάραυτα», τονίζει ο κ. Λουράντος. Μία ενδεχόμενη αύξηση του ΦΠΑ στα φάρμακα θα σήμαινε περαιτέρω μείωση του διαθέσιμου ποσού για τους ασφαλισμένους από τη φαρμακευτική δαπάνη των 2 δις ευρώ, καθώς θα αυξανόταν η αξία των φαρμάκων. Με συντελεστή 6,5%, ο ΦΠΑ αντιστοιχεί σε ποσό 100 εκ. ευρώ στη φαρμακευτική δαπάνη των 2 δις, άρα μία ενδεχόμενη αύξηση θα συμπίεζε ακόμα περισσότερο το ήδη ανεπαρκές ποσό που διαθέτει το κράτος για τη φαρμακευτική περίθαλψη των πολιτών.

·        Σύμφωνα με έκθεση αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με ημερομηνία Οκτώβριος 2014: «Κατρακύλησε» η κατάσταση υγείας του ελληνικού πληθυσμού και κυρίως των ανδρών τα τελευταία χρόνια. Το προσδόκιμο επιβίωσης «έπεσε» στα 77,8 χρόνια για τους άνδρες και στα 82,3 χρόνια για τις γυναίκες. Την ίδια στιγμή, υψηλά είναι τα ποσοστά θνησιμότητας τόσο των ενηλίκων όσο και των βρεφών. Στην αξιολόγηση της Επιτροπής, στην οποία συμμετέχει και ο εκπρόσωπος της ΕΕ στην τρόικα, υπεύθυνος για θέματα υγείας, η χώρα μας καταλαμβάνει την 15^η θέση στην γενική Ευρωπαϊκή Κατάταξη. Ωστόσο, σε ότι αφορά το προσδόκιμο στον ανδρικό πληθυσμό, η Ελλάδα κατέλαβε την 19^η θέση. Αντίστοιχα, με «16» βαθμολογήθηκε στη θνησιμότητα ενηλίκων καθώς και στη βρεφική θνησιμότητα. Λίγο καλύτερη εικόνα παρουσιάζει η βαθμολογία στις γυναίκες όπου το προσδόκιμο επιβίωσης βαθμολογήθηκε με «13». Σύμφωνα με την Επιτροπή, η κακή κατάσταση της υγείας μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης υπηρεσιών υγείας και ως εκ τούτου αύξησης των δαπανών. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, τις καλύτερες επιδόσεις εμφανίζει η Γαλλία, με προσδόκιμο επιβίωσης τα 85 έτη για τις γυναίκες και τα 78 έτη για τους άνδρες. Εμφανίζει επίσης ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας ενηλίκων ή βρεφών και καταλαμβάνει την 1^η θέση σε επίπεδο Υγείας. Στον αντίποδα βρίσκεται η Λετονία, όπου στην έκθεση γίνεται ειδική αναφορά, καθώς καταγράφει ένα σχετικά χαμηλό προσδόκιμο ζωής (78,2 έτη για γυναίκες και 68,1 έτη για άνδρες), υψηλά ποσοστά θνησιμότητας και ένα υψηλό ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας.

·        Κόλαφος είναι τα αποτελέσματα έρευνας, που αφορούν την εξέλιξη της συμμετοχής των ασφαλισμένων στην αγορά φαρμάκων την περίοδο 2011-2014. Το ποσοστό συμμετοχής τους στο κόστος των φαρμάκων πέρσι έφθασε στο 30%! Πρακτικά, δηλαδή, μέσα σε τέσσερα χρόνια, το πραγματικό ποσοστό συμμετοχής των ασφαλισμένων στη φαρμακευτική περίθαλψη υπερτριπλασιάστηκε. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας το 2009 (προ Μνημονίου), το ποσοστό αυξήθηκε κατά 5 φορές! Η έρευνα διεξήχθη από το φαρμακοποιό Αθανάσιο Γουβάλα, μεταπτυχιακό φοιτητή  του  Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Μάλιστα, απέσπασε το βραβείο καλύτερης ελεύθερης ανακοίνωσης στο 10^ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τη Διοίκηση, τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, 18-20 Δεκεμβρίου 2014. Η μελέτη κατέγραψε ότι το μέσο ποσοστό συμμετοχής ανά συνταγή  αυξήθηκε από 11,28% για το 2011, σε 14,10% το 2012, 19,97% το 2013 και 29,08% το 2014. Αντίστοιχα η μέση συμμετοχή ασφαλισμένου ανά συνταγή αυξήθηκε από 6,58 ευρώ το 2011 σε 8,28 ευρώ το 2012, σε 8,35 ευρώ το 2013, και 10,87 ευρώ το 2014. Δηλαδή, το μέσο ποσοστό συμμετοχής των ασφαλισμένων το διάστημα 2011-2014 αυξήθηκε κατά 157,75%. Η μέση συμμετοχή ανά συνταγή σε τρέχουσες τιμές στο διάστημα 2011-2014 αυξήθηκε κατά 65,22%. Η εφαρμογή των τιμών αναφοράς επηρέασε κατά 2,41% το ύψος της συμμετοχής για το 2012 με 100% επιβάρυνση του ασφαλισμένου, κατά 26,24% για το 2013 με επιβάρυνση 49,95% για τον ασφαλισμένο και 50,04% για τον ΕΟΠΥΥ και κατά 47,72% για το 2014 με κατανομή 85,06% για τον ασφαλισμένο και 14,94% για τον ΕΟΠΥΥ. Συνεπώς, βλέπουμε ότι μπορεί να μειώθηκαν σημαντικά οι τιμές στα φάρμακα και οι δαπάνες του ΕΟΠΥΥ, όμως, η εφαρμογή της λίστας και των τιμών αναφοράς ανά θεραπευτική κατηγορία, ουσιαστικά, μετακύλησαν σημαντικό μέρος του κόστους στους ίδιους τους πολίτες!

·        Δραματικά έχει αυξηθεί η συμμετοχή των ασφαλισμένων στα φάρμακα το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα με στοιχεία του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Σε κάθε νέο δελτίο τιμών φαρμάκων οι λιανικές τιμές μειώνονται αισθητά, όμως ταυτόχρονα μειώνεται και το ποσό που αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ, σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται η τσέπη του ασφαλισμένου. Για παράδειγμα φάρμακο για την χοληστερίνη το Δεκέμβριο του 2013 είχε λιανική τιμή 8,95 ευρώ και ίδια ασφαλιστική τιμή, και ο ασφαλισμένος πλήρωνε μόνο τη συμμετοχή του 25%, δηλαδή 2,24 ευρώ. Το ίδιο φάρμακο τον Απρίλιο του 2014 είχε μικρότερη λιανική τιμή 8,50 ευρώ και πολύ μικρότερη ασφαλιστική τιμή, 4,25 ευρώ. Ο ασφαλισμένος πληρώνει τη διαφορά που προκύπτει ανάμεσα σε λιανική και ασφαλιστική τιμή, δηλαδή 4,25 ευρώ συν τη συμμετοχή του 25%, 2,13 ευρώ συν το ένα ευρώ για την εκτέλεση της συνταγής δηλαδή 7,38 ευρώ.

·        Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Εθνικής  Σχολής Δημόσιας Υγείας προκύπτει ότι την περίοδο 2003 - 2014 τα λαϊκά νοικοκυριά πλήρωσαν απ' την τσέπη τους 77,2 δις ευρώ για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Δηλαδή, 6,4 δις ευρώ κάθε χρόνο. Και αν επαληθευτούν οι σχετικές προβλέψεις, στο τέλος του 2015 τα χαράτσια θα φτάσουν συνολικά στα 82,7 δις ευρώ.

·        Όπως φαίνεται απ' τη στήλη Σύνολο Δημόσιας Δαπάνης, οι Δημόσιες Δαπάνες Υγείας (ΔΔΥ) του 2014 διαμορφώνονται στα επίπεδα του 2005. Έχοντας μια ανοδική πορεία μέχρι το 2009 - έφτασαν στα 16,1 δις ευρώ το 2009 - οι ΔΔΥ μειώθηκαν σε 9,9 δις ευρώ το 2014, παρουσιάζοντας μια συνολική μείωση 38,5% την περίοδο 2009 - 2014 ή ετήσιο ρυθμό μείωσης 9,3%.

·        Για την ίδια περίοδο (2003 - 2014), οι Συνολικές Δαπάνες Υγείας (ΣΔΥ) - προκύπτουν απ' τη στήλη «Σύνολο Δαπάνης» - ήταν 220,8 δις ευρώ, όσο ήταν περίπου το ΑΕΠ της χώρας το 2006 ή το 2010. Τα 77,2 δις ευρώ αποτελούν το 35,1% της ΣΔΥ, πιστοποιώντας και με αυτόν τον τρόπο ότι η Ελλάδα ανήκει στις χώρες με το ψηλότερα ποσοστά ιδιωτικών δαπανών Υγείας, που σημαίνει ότι τα λαϊκά νοικοκυριά υποχρεώνονται σε άγριες πληρωμές για υπηρεσίες Υγείας.

·        Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (14/9/2014), τα κονδύλια για την πρωτογενή πρόληψη από 297,534 εκ. ευρώ το 2009, μειώθηκαν σε 205,52 εκ. ευρώ το 2012. Πρόκειται για μια μείωση της τάξης του 30,9%, γεγονός που εκφράζεται με αδυναμία εμβολιασμού των παιδιών, πρωτίστως των ανασφάλιστων. Η μέση κατά κεφαλήν δημόσια δαπάνη για υπηρεσίες πρόληψης και δημόσιας Υγείας στην Ελλάδα εξελίχθηκε ως εξής: 2009 26,8 ευρώ, 2010 26,7 ευρώ, 2011 24,3 ευρώ και 2012 18,5 ευρώ. Αντίστοιχα, η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη για τις χώρες της ΕΕ ήταν 75,8 ευρώ το 2009. Έτσι, η πρόληψη έχει μεταφερθεί ως «κόστος» στις τσέπες του πληθυσμού. Όμως, με τις ανατροπές που έγιναν στο χώρο της Υγείας, οι οικογενειακές αποταμιεύσεις για την «ώρα της ανάγκης» εξανεμίστηκαν και οι άρρωστοι δεν επισκέπτονται τον ιδιώτη γιατρό, γιατί δεν έχουν να πληρώσουν την επίσκεψη των 10 και 20 ευρώ ή τροποποιούν τη φαρμακευτική αγωγή τους. Στη χειρότερη περίπτωση, μάλιστα, κόβουν τα φάρμακά τους.

·        Σταθερά αυξητικές - με ετήσιο ρυθμό 4,3% - ήταν οι πληρωμές των νοικοκυριών για φάρμακα, παρά τη σημαντική μείωση των συνολικών ιδιωτικών δαπανών Υγείας. Από 1 δις ευρώ το 2003, έφτασαν σε 1,6 δις το 2014, παρουσιάζοντας μια συνολική αύξηση 60%. Αντίθετα, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη μετά το 2009 μειώθηκε από 5,2 δις ευρώ σε 2,6 δις ευρώ το 2014, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΔΥ. Βέβαια, η δέσμευση της συγκυβέρνησης, με βάση το στόχο που συμφώνησε με την τρόικα, να διαμορφωθεί η καθαρή δημόσια φαρμακευτική δαπάνη στο 1% του ΑΕΠ, είναι να πέσει σε 2 δις ευρώ για το 2014 και το 2015. Έτσι, η φαρμακευτική περίθαλψη μετακυλίεται στις τσέπες των ασθενών, είτε μέσω των συμμετοχών στα φάρμακα που καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ, είτε με την πληρωμή ολόκληρων των αξιών των φαρμάκων, όπως συμβαίνει με τα φάρμακα της αρνητικής λίστας (συνταγογραφούνται από γιατρούς αλλά δεν καλύπτονται), είτε με τα ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ.

·        Με αυτήν την πολιτική των «φαρμακερών» επιβαρύνσεων στους αρρώστους, διατηρείται σταθερό κοντά στο 75% το μερίδιο της φαρμακοβιομηχανίας στις συνολικές πωλήσεις φαρμάκων στην Ελλάδα (Πίνακας1). Για παράδειγμα, το 2012 οι συνολικές πωλήσεις φαρμάκων ήταν 5,697 δις ευρώ και το 75% ή 4,273 δις ευρώ κατάληξαν στη φαρμακοβιομηχανία (τα υπόλοιπα 1,424 δις ευρώ «μοιράστηκαν» στα φαρμακεία και στις φαρμακαποθήκες). Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται το επιθυμητό (και υψηλό) για τη φαρμακοβιομηχανία ύψος κερδοφορίας.

9. Εξελίξεις στο χώρο της φαρμακοβιομηχανίας παγκόσμια

         Στο  3^ο τετράμηνο του 2014 στο οποίο αναφερόμαστε, καινούργια δεδομένα εμφανίζονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από  πριν. Οι όποιες διεργασίες υπήρχαν μέχρι τώρα (συγχωνεύσεις, εξαγορές, συνεργασίες για κοινή προώθηση φαρμάκων) χαρακτηρίζονται πολύ πιο έντονα από τη τάση στροφής του ενδιαφέροντος της  φαρμακευτικής βιομηχανίας στα βιολογικά προϊόντα, για να μετριάσει τις επιπτώσεις της απώλειας από τη λήξη διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και να στηρίξει την ανάπτυξη του κλάδου. Τονίζουμε εδώ, πως στόχος όλων των παρακάτω διεργασιών είναι η αύξηση της κερδοφορίας τους και όχι το ενδιαφέρον στον άνθρωπο-ασθενή, παρά όλες τις δραστηριότητές τους σε  κοινωνικό επίπεδο να προσπαθούν να πείσουν  για κάτι τέτοιο. Και ακόμα, πως η κάθε μία από αυτές συνοδεύεται από απολύσεις εργαζομένων.

A. ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΒΙΟΛΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ-ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ ΓΙΑ ΣΠΑΝΙΕΣ ΝΟΣΟΥΣ

         Το Δεκέμβριο του 2013, η Gilead Sciences έλαβε έγκριση του FDA για το νέο φάρμακο κατά της ηπατίτιδας C και σημείωσε πρωτοφανείς πωλήσεις 2,1 δις δολ. το πρώτο τρίμηνο του 2014 στις ΗΠΑ, με προοπτική πωλήσεων 7,6 δις δολ. στο τέλος του έτους μόνο στις ΗΠΑ. Το χάπι του φαρμάκου αυτού κοστολογείται στα 1.000 δολ. και η ετήσια θεραπεία στα 84.000 δολ., οδηγώντας σε αμφισβήτηση τη βάση τιμολόγησης της Gilead. Οι υποστηρικτές από την άλλη πλευρά όμως, επισημαίνουν πως η τιμή ανά χάπι είναι άσχετη και θέτουν το οικονομικό όφελος σε μια πιο ορθολογική βάση, εκτιμώντας το κόστος για μεταμόσχευση ήπατος σε πάνω από 500.000 δολ. Το γεγονός αναδεικνύει τις συζητήσεις για την κοστολόγηση των φαρμάκων, με τη βιομηχανία να απομακρύνεται από το κόστος της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και να στρέφεται σε νέες τεχνολογίες που αφαιρούν δαπάνες από τη νοσοκομειακή περίθαλψη. Έτσι, η μελέτη παρατηρεί πως οι κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι πιο ευέλικτες στο σχεδιασμό των προϋπολογισμών, ώστε να συμπεριλαμβάνονται στις θεραπείες αυτά τα επαναστατικά νέα προϊόντα, σε βάρος άλλων πρωτοτύπων φαρμάκων που παρέχουν οριακή βελτίωση σε σχέση με τις υπάρχουσες θεραπείες με γενόσημα. Οι θεραπείες που προετοιμάζονται θα είναι πανάκριβες και θα αφορούν σπάνιες παθήσεις ή την αντιμετώπιση ασθενειών με μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας (π.χ. καρκίνος). Ας δούμε  ορισμένα χαρακτηριστικά  παραδείγματα:

·        Amgen και Novartis προχώρησαν σε συμφωνίες με βιοτεχνολογικές εταιρίες με στόχο να ηγηθούν στην ανακάλυψη νέων θεραπειών για τον καρκίνο.

·        Η AstraZeneca και η Ιαπωνική Mitsubishi Tanabe Pharma Corporation (MTPC) υπέγραψαν 3ετή  συμφωνία έρευνας για ανακάλυψη φαρμάκου για τη διαβητική νευροπάθεια.

·        Η θυγατρική της Google, Calico υπέγραψε συμφωνία με την AbbVie για ανακάλυψη νέων θεραπειών σε νόσους ηλικιωμένων (Parkinson, Alzheimer, Huntington), όπως επίσης και για τον καρκίνο.

·        Η Merck Serono και η Sutro Lupin προχώρησαν  σε συμφωνία για την ανάπτυξη φαρμάκου για τα συζυγικά αντισώματα.

·        Συμφωνία συνεργασίας με την επίσης γερμανική Sysmex Inostics GmbH υπέγραψε η Merck, για την ανάπτυξη και εμπορική εκμετάλλευση ενός βιοδείκτη RAS στο αίμα για μεταστατικό καρκίνο παχέος εντέρου-ορθού (mCRC). 

·        Η Pfizer ανακοίνωσε τη σύναψη συμφωνίας συνεργασίας με τη γερμανική φαρμακευτική Merck για την ανάπτυξη μίας αντικαρκινικής θεραπείας. Πρόκειται για «μία συμφωνία που θα μπορούσε να συνεισφέρει αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ στα ταμεία της Merck» όπως σχολιάζουν οι Financial Times. Συγκεκριμένα, οι δύο εταιρείες ενώνουν τις δυνάμεις τους για να αναπτύξουν ένα αντίσωμα που θα μπορούσε να θεραπεύσει πολλές μορφές καρκίνου.

·        Η Johnson & Johnson και η Janssen επεκτείνουν  τη συμφωνία με τη Gilead για να  αναπτύξουν μια νέα αγωγή για τη καταπολέμηση του HIV.

·        Στη δημιουργία μιας νέας, κοινής εταιρείας, για την ανάπτυξη θεραπειών σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας προχωρά η ελβετική φαρμακοβιομηχανία Roche με την Inception Sciences Inc και την Versant Ventures.

·        Σε παγκόσμια σύμπραξη προχωρούν η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία Eli Lilly και η γαλλική βιοτεχνολογική εταιρεία Adocia, καθώς συμφώνησαν να αναπτύξουν από κοινού μια υπερταχεία ινσουλίνη για τη θεραπεία ασθενών με διαβήτη τύπου 1 και 2.

·        Σε συμφωνία συνεργασίας με την αμερικανική ανταγωνίστρια εταιρεία Eli Lilly, προχωρά η Astra Zeneca για την ανάπτυξη ενός πολλά υποσχόμενου πειραματικού φαρμάκου στο θεραπευτικό πεδίο κατά της νόσου Alzheimer.

·        Συμφωνία συνεργασίας για την έρευνα και ανάπτυξη νέων θεραπειών στο χώρο της ογκολογίας, ανακοίνωσαν οι εταιρείες Eli Lilly and Company και Immunocore Limited. Η Eli Lilly and Company και η Immunocore Limited ανακοίνωσαν, στις 16 Ιουλίου, συμφωνία συνεργασίας για την έρευνα και ανάπτυξη νέων θεραπειών στο χώρο της ογκολογίας, οι οποίες βασίζονται στα Τ-κύτταρα.

·        H Roche ανακοίνωσε την εξαγορά της Ariosa Diagnostics Inc, για είσοδο στην αγορά των μη επεμβατικών προγεννητικών ελέγχων. Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί έως το τέλος Δεκεμβρίου. Πρόκειται για εταιρεία με έδρα στο San Jose της Καλιφόρνια, η οποία δραστηριοποιείται στην παροχή υπηρεσιών εξετάσεων μοριακής διαγνωστικής. Η Ariosa προσφέρει μια ιδιαίτερα εξειδικευμένη υπηρεσία μη επεμβατικού προγεννητικού ελέγχου (non-invasive prenatal testing, NIPT) υψηλής ακρίβειας, μέσω του πιστοποιημένου κατά CLIA εργαστηρίου της, με βάση μια τεχνολογία DNA ελεύθερου κυττάρων (cell-free DNA, cfDNA). Η εξέταση Harmony της Ariosa είναι μια εξέταση αίματος που μπορεί να πραγματοποιηθεί ήδη από τη 10η εβδομάδα της κύησης και αξιολογεί το εμβρυϊκό cfDNA στο μητρικό αίμα, με σκοπό να εκτιμηθεί ο κίνδυνος ύπαρξης συνδρόμου Down και άλλων γενετικών ανωμαλιών. 

·        Στην εξαγορά της Volcano Corp. έναντι 1,2 δις δολ. προτίθεται να προχωρήσει η Royal Philips, αποκτώντας το σύνολο των μετoχών, των μετρητών αλλά και του παθητικού της επιχείρησης. Σε κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν οι δύο επιχειρήσεις επισημαίνεται ότι η Volcano κατέχει ηγετική θέση στην αγορά εύκαμπτων σωλήνων, οι οποίοι μπορούν να παράγουν υπερηχητικές εικόνες από τα αιμοφόρα αγγεία, όπως επίσης και στις κονσόλες που μετράνε τη ροή του αίματος. Η μεγάλη γκάμα των προϊόντων της στοχεύει στην θεραπεία των καρδιοαγγειακών παθήσεων με λιγότερο επεμβατικές μεθόδους. Με έδρα το Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια, οι πωλήσεις της το 2013 ανήλθαν σε 400 εκ. δολ. Η δύναμη της Volcano σε αυτά τα όργανα θα προωθήσει την παρουσία της Philips στην απεικονιστική θεραπεία, τομέα που επιδιώκει να επεκταθεί τα τελευταία χρόνια. Το ένα τρίτο όλων των συστημάτων X-ray που πουλήθηκαν διεθνώς ήταν μοντέλα της Philips.

Β. ΕΞΑΓΟΡΕΣ

·        Την έγκριση εξαγοράς της εταιρείας Covidien έναντι του ποσού των 43 δις δολαρίων σε μετρητά και μετοχές ζητά από τις αντιμονοπωλιακές ρυθμιστικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αμερικανική εταιρεία ιατρικών μηχανημάτων Medtronic. Μολονότι η συμφωνία θα επιτρέψει στη Medtronic να μειώσει το συνολικό φορολογικό της βάρος σε παγκόσμιο επίπεδο (μεταφορά της διοικητικής της έδρας στην Ιρλανδία), η εταιρεία δηλώνει ότι καθοδηγήθηκε περισσότερο από τη συμπληρωματική στρατηγική που έχει με την Covidien σε θέματα ιατρικής τεχνολογίας παρά από το θέμα της φορολογίας. Η συγχώνευση της Medtronic, που είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο αυτόνομη εταιρεία κατασκευής ιατρικών μηχανημάτων, και της Covidien, που κατασκευάζει μηχανήματα που χρησιμοποιούνται σε ένα φάσμα χειρουργικών επεμβάσεων, θα δημιουργήσει έναν ανταγωνιστή, παραπλήσιο σε μέγεθος προς τον κλάδο ιατρικού εξοπλισμού της κορυφαίας εταιρείας του τομέα Johnson & Johnson.

·        Σε συμφωνία που ξεπερνά τα 17 δις δολάρια και μάλιστα σε μετρητά προχωρά η Merck. Συγκεκριμένα, ο γερμανικός φαρμακευτικός και χημικός όμιλος ανακοίνωσε την εξαγορά της αμερικανικής Sigma-Aldrich. Η εξαγορά «επεκτείνει τις παγκόσμιες δυνατότητες της Merck, αυξάνει την παρουσία της επιχείρησης στη Βόρειο Αμερική και εντείνει την έκθεση στις ταχύτατα αναπτυσσόμενες αγορές της Ασίας», αναφέρει η ίδια η εταιρεία στη σχετική ανακοίνωσή της.

·        Ολοκληρώθηκε η εξαγορά των εμβολίων της Baxter από την Pfizer. Το χαρτοφυλάκιο που εξαγοράστηκε περιλαμβάνει τα εμβόλια NeisVac-C και FSME-IMMUN/TicoVac, ενώ όπως είχε ήδη ανακοινωθεί, η Pfizer εξαγόρασε και τμήμα των εγκαταστάσεων της Baxter στο Orth της Αυστρίας. «Τα NeisVac-C και FSME-IMMUN/Ticovac ταιριάζουν απόλυτα στην επιχειρηματική δραστηριότητα του τομέα των εμβολίων και αυτή η εξαγορά προσθέτει αξία, κλίμακα και βάθος στο υπάρχον χαρτοφυλάκιο καινοτόμων εμβολίων μας», όπως επισημαίνει η Susan Silbermann, πρόεδρος και γενική διευθύντρια της Pfizer Vaccines, υπογραμμίζοντας πως «Αυτά τα προϊόντα, που είναι τα καλύτερα στην κατηγορία τους, μας επιτρέπουν να προσεγγίσουμε ευρύτερο πληθυσμό, με εμβόλια που προλαμβάνουν λοιμώξεις από σοβαρές και συχνά θανατηφόρες ασθένειες». Το εμβόλιο NeisVac-C βοηθά στην προστασία έναντι της μηνιγγίτιδας που προκαλείται από μηνιγγιτιδόκοκκους ομάδας C. Η ασθένεια μπορεί να αποβεί θανατηφόρα σε περίπου 10-15 % των ασθενών, ενώ 30 % έως άνω του 50% των επιζώντων ενδέχεται να υποφέρουν από σοβαρή σωματική, κοινωνική και ψυχική βλάβη. Ενώ, το FSME-IMMUN/TicoVac είναι ένα εμβόλιο που βοηθά στην προστασία έναντι της εγκεφαλίτιδας από κρότωνες, μιας λοίμωξης του εγκεφάλου, η οποία μεταδίδεται από το τσίμπημα τσιμπουριών που έχουν μολυνθεί με τον ιό της εγκεφαλίτιδας. Το εμβόλιο FSME-IMMUN/TicoVac έχει εγκριθεί σε 30 χώρες και διατίθεται στην αγορά για πάνω από 30 χρόνια, ενώ από το 1976 έχουν συνολικά παραχθεί περίπου 120 εκατομμύρια δόσεις.

Γ. ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΩΝ ΣΕ ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

          ΑποστολήΣε επενδύσεις 450 εκ. ελβετικών φράγκων αναμένεται να προχωρήσει η ελβετική φαρμακευτική επιχείρηση Roche, στην επόμενη τριετία, για την κατασκευή νέας διαγνωστικής μονάδας παραγωγής στο Suzhou Industrial Park, της Κίνας. Στόχος του νέου εργοστασίου είναι να καλύψει τη συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση για διαγνωστικές δοκιμές στην Κίνα, την ευρύτερη περιοχή της Ασίας και των χωρών του Ειρηνικού. Η νέα προσθήκη στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις της εταιρείας παγκοσμίως, θα επικεντρωθεί στην παραγωγή ανοσοχημικών και κλινικών χημικών τεστ, τα οποία και αποτελούν απαραίτητα προϊόντα στα τεστ κλινικών εργαστηρίων. Σύμφωνα με ανακοίνωση της ελβετικής φαρμακευτικής επιχείρησης, στις εγκαταστάσεις της αναμένεται να εργαστούν περί τα 600 άτομα στα επόμενα χρόνια. Οι νέες εγκαταστάσεις της Roche θα είναι οι όγδοες παγκοσμίως και οι πρώτες στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας και Ειρηνικού. Σε πρώτη φάση, οι εγκαταστάσεις θα ξεκινήσουν με την συσκευασία των τεστ και σε κανονική λειτουργία θα τεθούν πριν το 2018. Να σημειωθεί πως η Roche έχει παρουσία στην περιοχή εδώ και 40 χρόνια, απασχολώντας συνολικά 4.000 υπαλλήλους σε 15 χώρες της περιοχής.

Δ. ΜYLAN

         Με εργατικό δυναμικό άνω των 20.000 εργαζομένων παγκοσμίως, η Mylan δραστηριοποιείται σε περίπου 140 χώρες και αποτελεί τη νεώτερη τεράστιου μεγέθους πολυεθνική φαρμάκου. Δραστηριοποιείται πολύ έντονα και στη χώρα μας στο χώρο των πωλήσεων.

         Το ευρύ χαρτοφυλάκιο της ανέρχεται σε περίπου 1.300 διαφορετικά προϊόντα, ενώ διαθέτει περισσότερα από 2.100 προϊόντα εν αναμονή εγκρίσεων από τις Αρχές για την κυκλοφορία τους.

         Στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο για τα φαρμακευτικά προϊόντα, μία στις 12 συνταγές αφορά σε προϊόν της Mylan. 

         H παρουσία της εταιρείας είναι σημαντική σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, δίνοντας την δυνατότητα πρόσβασης σε ποιοτικά φάρμακα. 

         Η Mylan εφαρμόζει ένα κοινό παγκόσμιο πρότυπο Ποιότητας σε όλες τις παραγωγικές της διαδικασίες και μονάδες ανά τον κόσμο. Αυτό είναι κρίσιμης σημασίας για την υγεία, την ασφάλεια και την ποιότητα της ζωής δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, λόγω της γεωγραφικής έκτασης όπου εξαπλώνεται το εμπορικό αποτύπωμα της Mylan.

         Η Mylan είναι ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές δραστικών φαρμακευτικών ουσιών στον κόσμο με δυνατότητα ετήσιας παραγωγής 54 δισεκατομμυρίων δόσεων, ενώ από το σύνολο των εν λόγω προϊόντων, το 80% είναι κατασκευασμένα εξ ολοκλήρου από την Mylan.

         Το 2007 η Mylan απέκτησε τη Matrix και το τμήμα γενοσήμων της Merck KGaA. Μεταξύ 2008 και 2012, δημιούργησε δύο εγκαταστάσεις παραγωγής στερεών δόσεων φαρμάκων στην Ινδία, μία υπερσύγχρονη συσκευαστική μονάδα στην Ουγγαρία και με την προσάρτηση της Bioniche Pharma, μια εγκατάσταση παραγωγής ενεσίμων φαρμάκων στην Ιρλανδία. Το Δεκέμβριο του 2013, απέκτησε την Agila, επεκτείνοντας το δίκτυο παραγωγής της και διαθέτοντας πλέον δυνατότητες παγκόσμιας παραγωγής και αυξημένες ερευνητικές ικανότητες στην κατηγορία των ενέσιμων φαρμάκων.

         Συνολικά, η Mylanδιαθέτει 38 μονάδες παραγωγής ανά τον κόσμο, 29 από τις οποίες αφορούν σε παραγωγή στερεών δόσεων φαρμάκων και 9 σε παραγωγή δραστικής ουσίας (API).

         Διαθέτει επίσης τεχνολογία για την παραγωγή διαδερμικών συστημάτων χορήγησης, επιθεμάτων, ημιστερεών και αερολυμάτων, ενέσιμων και συσκευών εισπνοής ξηράς σκόνης.

         Η Έρευνα και Ανάπτυξη είναι και πάντα ήταν ένα από τα δυνατά χαρακτηριστικά της Mylan. Περισσότεροι από 2.600 επιστήμονες εργάζονται συνολικά σε 9 διαφορετικά κέντρα R & D σε όλο τον κόσμο. Η εταιρεία επιχειρεί με σκοπό την ανάπτυξη σε κατηγορίες πρωτότυπων και καινοτόμων θεραπειών όπως είναι: Αναπνευστικές θεραπείες, Mολυσματικές ασθένειες, Biologics, Σύνθετα προϊόντα, EpiPen®, Auto-Injector.

E. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΤΩΝ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΩΝ

·        Boehringer: Απολύει 600 εργαζομένους στη Γερμανία μέχρι το τέλος του 2016. Οι περικοπές έρχονται μόλις λίγες εβδομάδες μετά την ανακοίνωση της Boehringer - Ingelheim για μείωση των πωλήσεων κατά 3% στους πρώτους 6 μήνες του έτους και τις εκτιμήσεις των ετήσιων αποτελεσμάτων, τα οποία αναμένονται χαμηλότερα σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Όπως μεταδίδουν τα διεθνή πρακτορεία, η εταιρεία σχεδιάζει να ολοκληρώσει τις απολύσεις έως το τέλος του 2016, προκειμένου να μειώσει το κόστος κατά 15% στη Γερμανία, εξοικονομώντας περίπου 450 εκ. ευρώ. Περίπου 14.000 του συνολικού εργατικού δυναμικού των 47.500 της Boehringer απασχολούνται στη Γερμανία.

·        Πάνω από 1.000 θέσεις εργασίας «κόβει» η Bristol-Myers Squibb στην Κίνα, καθώς η εταιρεία προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς για την πάταξη της διαφθοράς. Όπως μεταδίδει η China Daily, η πλειονότητα των θέσεων που καταγράφονται περικοπές αφορά το τμήμα των πωλήσεων.

·        Έκθεση του αμερικάνικου περιοδικού FirstWordPharma αναφέρει πως το διάστημα 2008-2013 οι 11 κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες προχώρησαν σε συνολικά 143.000 απολύσεις. Εκεί θα συναντήσουμε την Αstra με 25.733 απολύσεις, τη Μerck με 46.140, τη Pfizer με 16.517 και τη Glaxo με 9.000. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, αιτίες των απολύσεων είναι ο ανταγωνισμός με τα generics (γενόσημα), η μείωση παραγωγικότητας τον τομέα έρευνας και ανάπτυξης (νέα φάρμακα), η στροφή προς εξειδικευμένα φάρμακα που δεν απαιτούν αντιπροσώπους (Ιατρ. Επισκέπτες) για την προώθησή τους καθώς και μια σειρά συγχωνεύσεων και εξαγορών.

10. Μια πρώτη προσέγγιση

         Όταν τελείωνε η συγκέντρωση των παραπάνω στοιχείων για τις εξελίξεις στο τετράμηνο Αυγούστου-Δεκέμβρη 2014, είχαμε προκήρυξη εκλογών (25/1/2015), οι οποίες και ανέδειξαν κυβερνητική αλλαγή, με τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Ορισμένα πρώτα στοιχεία που θα αναφερθούν παρακάτω είχαν διατυπωθεί πιο πριν, προδιαγράφοντας τους στόχους της νέας κυβέρνησης στον τομέα υγείας και φάρμακου. Όπως αναφέραμε προηγούμενα, στο θέατρο BADMINTON υπήρξε ομοφωνία, πλην ορισμένων επιμέρους διαφωνιών, μεταξύ του τότε Υπουργού Υγείας κ. Βορίδη, του σημερινού Υπουργού Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κουρουμπλή και του σημερινού γραμματέα του Υπουργείου Υγείας κ. Μπασκόζου. Παρά τις επιμέρους διαφωνίες που διατύπωσαν, έδωσαν και οι δύο τα διαπιστευτήριά τους στους φαρμακοβιομήχανους και πρόσφεραν εγγυήσεις για στήριξη των συμφερόντων τους. Ούτε λέξη δεν τόλμησε κανείς τους να ψελλίσει για την ανάγκη το φάρμακο να είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα, ενώ σε κάποιες προεκλογικές τους δηλώσεις έκαναν μια μάλλον θολή αναφορά γι αυτό.

         Παραθέτουμε ορισμένες δηλώσεις του Υπουργού Υγείας της νέας κυβέρνησης, ως μια πρώτη προσέγγιση των επιδιώξεών της:    

·        Δηλώνει ο νέος Υπουργός Υγείας στις 26/1/2015 «Στην πρώτη και κύρια γραμμή της πολιτικής που αναμένεται να επιβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ στο χώρο της Υγείας, είναι η ελάφρυνση των πολιτών, με δωρεάν ιατρική περίθαλψη για όλους, ανεξάρτητα της ασφαλιστικής τους ικανότητας αλλά και δραστική μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα. Μάλιστα, αναμένεται να μηδενιστεί η συμμετοχή για ειδικές κατηγορίες ασθενών». Τι θα γίνει, όμως, με το νέο «χαράτσι» στα φάρμακα που θα πληρώνουν από 1^η Μαρτίου οι ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ που θα επιλέγουν φάρμακο το οποίο δεν διαθέτει γενόσημο; Αφού η απόφαση του προηγούμενου υπουργού Υγείας που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης προβλέπει ότι «Εκτός από το ποσοστό συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη, οι ασφαλισμένοι θα καταβάλλουν  το σύνολο της διαφοράς μεταξύ τιμής αποζημίωσης και λιανικής τιμής, εφόσον η διαφορά αυτή είναι έως 6 ευρώ. Εάν είναι μεγαλύτερη, τότε το 50% της διαφοράς θα το πληρώνουν οι ασφαλισμένοι, το 30% οι φαρμακευτικές εταιρίες και το 20% ο ΕΟΠΥΥ». Το θέμα, λοιπόν, είναι αν θα αποσυρθεί η απόφαση αυτή άμεσα.

·        Σε ερώτηση αν θα υπάρξει μείωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στην αγορά φαρμάκων (28/1/2015), ο κ. Κουρουμπλής απάντησε ότι η νέα κυβέρνηση θα δει τι δυνατότητες υπάρχουν, οι οποίες και εξαρτώνται από τις προτεραιότητες που θέτει. Πού είναι, λοιπόν, η μειωμένη συμμετοχή των ασφαλισμένων, την οποία αόριστα διακηρύσσουν, παραπέμποντας τους ασφαλισμένους σε κάποιες δυνατότητες που ίσως υπάρξουν και ξεχνώντας ηθελημένα πως το μέσο ποσοστό συμμετοχής των ασφαλισμένων το διάστημα 2011-14 αυξήθηκε κατά 157,75% και η μέση συμμετοχή ανά συνταγή σε τρέχουσες τιμές το ίδιο διάστημα αυξήθηκε κατά 65,22%;

·        Είπε ο κ. Κουρουμπλής «Το πρόγραμμα  περιλαμβάνει δωρεάν πρόσβαση για όλους, ασφαλισμένους και ανασφάλιστους, στις δημόσιες δομές υγείας και διασφάλιση της πρόσβασης για όλους στην αναγκαία φαρμακευτική αγωγή με δραστικό περιορισμό – έως μηδενισμό για ειδικές κατηγορίες – της επιβάρυνσης στη συμμετοχή των ασθενών στη φαρμακευτική δαπάνη. Γνωρίζουμε βέβαια καλά πως για να υλοποιηθεί, απαιτείται σωτηρία και αναβάθμιση του δημόσιου συστήματος υγείας προκειμένου να μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις, να αντιμετωπίζει με αξιοπρέπεια τους ασθενείς και με σεβασμό τους λειτουργούς του». Η γενικότητα και η έλλειψη συγκεκριμένων μέτρων σε όλο της το μεγαλείο.

         Ας παρακολουθήσουμε, ταυτόχρονα, τι είπε ο Κ. Φρουζής, πρόεδρος του ΣΦΕΕ, στις 29/01/2015 και ας βγάλουμε συμπεράσματα:

         «Ο φαρμακευτικός κλάδος, έμμεσα και άμεσα, εισφέρει στο ΑΕΠ περί τα €7,6 δις (4% του ΑΕΠ), Αποτελεί κεντρικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας σήμερα και οπωσδήποτε και στο μέλλον. Θα πρέπει λοιπόν να αντιμετωπιστεί με μια ειδική φορολογική πολιτική, στο πλαίσιο μιας γενικότερης πολιτικής προσφοράς γενναίων κινήτρων (σ. η υπογράμμιση δική μας) για έρευνα και ανάπτυξη νέων φαρμάκων, προκειμένου ο κλάδος να πραγματοποιήσει το επιστημονικό και επιχειρηματικό άλμα προς το μέλλον. Ένα άλμα που βρίσκεται μέσα στο όριο των δυνατοτήτων των χιλιάδων ελλήνων επιστημόνων και στελεχών που τον υπηρετούν».

         Περισσότερες φοροελαφρύνσεις με άλλα λόγια, λοιπόν, ζητούν οι επιχειρηματίες του φαρμάκου, χωρίς κανένας ακόμα εκπρόσωπος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να έχει πάρει θέση στις εκβιαστικές τους απαιτήσεις.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

         Οι επιχειρηματικοί όμιλοι, οι βιομήχανοι, οι μεγαλέμποροι, όλοι αυτοί που μαζί με τις κυβερνήσεις τους και την ΕΕ φόρτωσαν τις συνέπειες της κρίσης και των χρεών στις πλάτες του λαού, συνεχίζουν να θησαυρίζουν πάνω στη δυστυχία και την εξαθλίωση της συντριπτικής λαϊκής πλειοψηφίας.

        Αυτός είναι ο αντίπαλός μας και δεν έφυγε με την εναλλαγή της κυβέρνησης. Αξιοποιώντας, μάλιστα, αυτή την εναλλαγή, βρίσκεται εδώ πιο έτοιμος και εξοπλισμένος. Tα «συγχαρητήρια» και οι φιλοφρονήσεις από τους εκπροσώπους του μεγάλου κεφαλαίου στη νέα κυβέρνηση πηγάζουν από τις δεσμεύσεις της για νέα προνόμια, για ένα διαφορετικό μείγμα διαχείρισης που θα τους βοηθήσει να θωρακίσουν τα συμφέροντα και την κερδοφορία τους. Θέλουν να παγιωθεί όλο το αντεργατικό οπλοστάσιο που έχει δημιουργηθεί, ώστε σε συνθήκες ανάκαμψης να έχει εξουδετερωθεί η αγωνιστική - διεκδικητική φωνή των εργαζομένων. Βασικός πυλώνας της νέας διαχείρισης του συστήματος είναι να μάθουμε να ζούμε με τα λίγα, να ικανοποιούμαστε με τα ψίχουλα, όπως ακριβώς τόνισε ο νέος Υπουργός Οικονομικών με τη δήλωση περί «λιτού βίου».

         Οι δηλώσεις υπουργών που κλείνουν το μάτι στην «ισχυρή επιχειρηματικότητα», που αναφέρονται σε σταδιακή αποκατάσταση των απωλειών σύμφωνα με «τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας και της κοινωνίας», φανερώνουν τους βασικούς σχεδιασμούς που υπάρχουν, αλλά κρύβονται επιμελώς πίσω από επικοινωνιακά τρικ.

         Το εκμεταλλευτικό σύστημα δεν αλλάζει, δεν γίνεται πιο ανθρώπινο μέσω των εναλλαγών στις κυβερνήσεις. Εφόσον τα μονοπώλια και οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι έχουν την οικονομία και την εξουσία στα χέρια τους, το εργατικό - λαϊκό κίνημα πρέπει να βρίσκεται σε μόνιμη επιφυλακή, σε αγωνιστική ετοιμότητα.

         Όσοι ισχυρίζονται ότι μπορεί να υπάρχει κοινό συμφέρον και επικαλούνται την ταξική συνοχή ανάμεσα στο κεφάλαιο και τους εργαζόμενους, λένε ψέματα. Είναι κοροϊδία και απάτη να υποστηρίζει κάποιος ότι μπορεί οι φαρμακοβιομήχανοι να έχουν άθικτα τα κέρδη και τα συμφέροντά τους και παράλληλα οι εργαζόμενοι να ελπίζουν σε ανακούφιση και βελτίωση της ζωής τους. Όποιος βάζει τις δεσμεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση πάνω από την επιβίωση και την αξιοπρέπεια του εργαζόμενου λαού, βρίσκεται στην αντίπερα όχθη.

         Οι άνθρωποι της βιοπάλης δεν έχουν κανένα λόγο να εμπλέκονται με τις προσδοκίες και τα σχέδια των εκμεταλλευτών τους, ούτε με τους ανταγωνισμούς και τα ψευτοδιλήμματα των κομμάτων που θέλουν να διαχειριστούν τις υποθέσεις του κεφαλαίου.

         Το δικό μας «γήπεδο» είναι αλλού κι εκεί πρέπει να «παίξουμε». Στην οργάνωση της πάλης για την ικανοποίηση των σύγχρονων και πραγματικών αναγκών. Για την ανάκτηση των απωλειών από μισθούς, συντάξεις, κοινωνικές παροχές, φοροχαράτσια. Για ΣΣΕ αντίστοιχες των αναγκών, για δημόσια και δωρεάν Κοινωνική Ασφάλιση για όλους, για δημόσια και δωρεάν πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη χωρίς προϋποθέσεις. Για κατάργηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Υγεία και το Φάρμακο. Χωρίς καμία αναμονή ή αυταπάτη πως το κεφάλαιο, που είτε σε περιόδους ανάκαμψης, είτε σε περιόδους κρίσης, αρπάζει τον πλούτο που οι εργαζόμενοι δημιουργούν, θα παραχωρήσει δικαιώματα και κατακτήσεις.

         Στους αγώνες με αυτόν τον προσανατολισμό, να συγκεντρώνουμε δυνάμεις για την πραγματική διέξοδο, που δεν είναι άλλη από την οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας, μιας νέας οικονομίας, με τα μέσα παραγωγής στα χέρια των εργαζομένων και του λαού, όχι των καπιταλιστών, όπου η παραγωγή και η ανάπτυξη θα σχεδιάζονται με κριτήριο την ικανοποίηση των αναγκών και όχι το καπιταλιστικό κέρδος. Σε μια τέτοια κοινωνία, η Υγεία, το Φάρμακο, η Παιδεία θα είναι πραγματικά κοινωνικά αγαθά, δημόσια και δωρεάν για όλους.

                                                                                                             

                                                                                                           30 ΓΕΝΑΡΗ 2015